Patates, solunum yoluyla ısı üreten ve buharlaşma yoluyla nem kaybeden bir üründür. Hasat edilir edilmez yaşlanmaya başlar. Depolama bu süreci imkan olduğu kadar geciktirmek için kullanılır. Doğru havalandırma ve uygun depolama koşulları ile; oluşabilecek çürüklerin, kütle kayıplarının ve ürün kalitesinde bozulmaların minimuma indirilmesi sağlanır.

YAPILAN UYGULAMALAR

• Ürünlerin uygun sıcaklık değerlerinde muhafazası için gerekli izolasyon ve soğutma sistemi
• Ürünün yığma / kasalı olarak depolama şekline göre tasarlanan özel havalandırma sistemi
• Yüksek debili aksiyal fanlar vasıtasıyla hava sirkülasyonunun sağlanması
• Otomatik olarak ayarlanabilir hava giriş / çıkış kapakları
• Patates depolama için özel nemlendirme sistemi
• CO2 sıcaklık ve nem kontrol sistemi

Anavatanı Güney Amerika olan ve 1535 yılında İspanyol denizciler tarafından Avrupa kıtasına taşınan patates, insanlık tarihin son 500 yılında beslenme devrimi yaratmış herkesin sevdiği, insanlığın stratejik ve ana gıdalarından biri haline gelmiş harika bir sebzedir.

Patates, kimyası gereği çok uzun süre depolamaya çok uygun bir sebzedir. Halen ilkel depo ve mağaralarda muhafaza ediliyor olsa da bu metotların yüksek fire verdiği görülmektedir.

Tohumluk patatesler diğer patateslerden farklı saklanır. Tohumluk dışındaki patatesler depolanırken çimlenmesini önlemek için bir kimyasal işlemden geçirilerek saklanır.

Patatesi saklamak, soğanı saklamaya benzer, tüm kök bitkileri gibi patates topraktan çıkarıldıktan sonra depolama öncesinde kurutulmalıdır. Kurutma işleminden sonra hasat veya elleçlemede yaralanan patatesin çürümesini engellemek, patatesin kabuk oluşumunu sağlamak için iyileştirme süreci yaşanır. Bu süreçten sonra patatesin sıcaklığı her gün 0,5 C düşürülerek soğuk depolamaya hazırlanır. Soğuk depolarda tohumluk patates 2-4 derece arasında saklanırken, diğer patates türleri 4-10c arasında korunmaktadır. Ancak soğuk depolamada sıcaklık ve rutubet kontrollü kadar karbondioksit kontrolü de önemlidir. Yükselen karbondioksit kontrol altına alınmalı belirli limitler içinde tutulmalıdır.

Patatesler piyasaya sunulmadan önce soğuk depodan çıkarılmadan günde sıcaklığı 1OC arttırılarak pazarlamaya hazırlanır. Böylece patateste yoğuşma olması engellenir.

Patatesin en iyi saklama metodu, kurutma, iyileştirme, soğutma, saklama ve piyasaya hazırlama etaplarının tümünün yapılabildiği modern depolardır. Dünyada üretilen 300 milyon ton patatesin 50 milyon tonu bu tip depolamalarda saklandığı tahmin edilmektedir.

İlk anavatanı Asya olan ve yaklaşık 5000 yıldan beri tarımı yapılan soğan, sayısız tıbbi yararları ve güçlü aromasıyla yüz yıllardır salata ve yemekleri taçlandırmıştır.

Soğanı saklamak için geleneksel yöntem; topraktan çıkarılan soğanların saplarıyla kurutulmasının ardından serin bir kiler, mağara yâda karanlık bir depoda tüketilene kadar bekletilmesi yöntemidir. Bu tip ilkel depolamada maalesef % 40 ile % 80 arasında fire verilmektedir. Artık böyle firelere maalesef ne ekonomi bilimi ne de yaşlı dünyamız izin veriyor.

Soğan, hasat edildikten sonra hemen soğuk depoya konup saklanamıyor. Önce soğanı kurutmak gerekiyor. Birkaç gün süren bu sürecinden sonra olgunlaştırma evresi geliyor. Soğanın kabuk oluşumunu teşvik edip kabuğunun o çeşide özel rengini alması için yapılan Olgunlaştırma sürecinden sonra olgunlaşan soğanların sıcaklığı her gün maksimum 0.5 derece düşürülerek depoda yavaş yavaş soğuk saklama sıcaklığına getiriliyor.

Soğan, soğuk depolarda çeşidine göre farklılık göstererek 0 dereceyle 2 derece arasında saklanıyor. Soğan modern soğuk depolarda 10 aya kadar firesiz saklanabiliyor. Soğan depolarında havalandırma hayati öneme sahiptir. Depolamadan sonra pazara çıkacak soğanlar depodan hemen sevk edilmiyor, bir hafta süresince kontrollü olarak ortam sıcaklığına ısıtılıp üzerinde yoğuşma olması engelleniyor.

Ancak dünyada üretilen 100 milyon ton soğanın sadece 20 milyon tonu bu modern metotlarla saklanırken soğanın fire vermesi alışkanlığı maalesef sürüyor.